علی حاجی مرادی با بیان اینکه دریاچه‌ها یک حجم آب محصور میان خشکی هستند که در یک حوضه آبریز قرار دارند، گفت: دریاچه‌ها از تالاب‌ها عمیق‌تر هستند و از این نظر با آن‌ها تفاوت دارند. حجم و سطح دریاچه‌ها در طول زمان تغییر می‌کند و به‌طور کلی جریان آب ورودی به دریاچه‌ها از دو مسیر بارش برف و باران و ورود آب رودخانه تأمین می‌شود.

وی در مورد کاهش تراز آب دریاچه ارومیه طی فصل گرما، با اشاره به اینکه خروج آب از دریاچه از مسیر تبخیر آب از سطح دریاچه اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: دریاچه ارومیه یک دریاچه بسته است یعنی هیچ رودخانه‌ای از آن منشعب نمی‌شود. به‌علاوه مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد که تقریبا ارتباطی میان آب‌های زیرزمینی اطراف دریاچه با خود دریاچه ارومیه وجود ندارد. در نتیجه تنها راه خروج آب از دریاچه، تبخیر از سطح آن است.

مسوول واحد سیاستگذاری دفتر تلفیق و برنامه‌ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: تنها راه ورود آب به دریاچه ارومیه از طریق رودخانه‌ها و بارش باران و برف روی دریاچه است بنابراین تغییر در میزان بارش برف و باران در طول سال باعث می‌شود که حجم آب وارد شده به دریاچه ارومیه تغییر کند و در تابستان، تقریباً برابر با صفر باشد. به علاوه تغییر در شدت نور آفتاب و دمای هوا باعث می‌شود تبخیر آب از سطح دریاچه در طول سال تغییر کند و در ماه‌های سرد سال به کمترین مقدار کاهش یابد.

حاجی مرادی با بیان اینکه تغییر در حجم آب موجود در دریاچه ارومیه با استفاده از تفاضل تبخیر از حجم آب ورودی به دریاچه حاصل می‌شود، گفت: می‌توان انتظار داشت که به دلیل کوچک بودن میزان تبخیر نسبت به بارش و آب رودخانه‌ها در ماه‌های سرد سال، حجم آب داخل دریاچه روند صعودی داشته باشد و در مقابل در ماه‌های گرم سال که تقریباً بارش باران و برف وجود ندارد و آب رودخانه‌ها هم به شدت کاهش می‌یابد و تبخیر از سطح دریاچه نیز افزایش می‌یابد، سطح و حجم دریاچه کاهش یابد.

وی افزود: این وضعیت دریاچه ارومیه در تمامی سال‌ها حتی سال‌های پرآبی دریاچه ارومیه مشهود بوده است.

کاهش تراز دریاچه ارومیه در فصل تابستان طبیعی است

مسوول واحد سیاستگذاری دفتر تلفیق و برنامه‌ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه افزایش حجم دریاچه ارومیه در ماه‌های سرد سال و کاهش آن در ماه‌های گرم سال، امری طبیعی و قابل انتظار در تمامی دوره‌های تاریخی بوده است، گفت: آنچه که به عنوان تغییرات غیرقابل انتظار و البته نگران کننده دریاچه ارومیه باید به آن توجه کرد، تغییرات تراز دریاچه ارومیه در هر روز نسبت به تاریخ مشابه آن در سال گذشته است. در واقع اگر تراز دریاچه ارومیه در ۳۱ تیر ۱۳۹۶ کمتر از تراز آن در ۳۱ تیر ۱۳۹۵ بود، این نشانه بروز مشکلی در وضعیت دریاچه ارومیه است.

منفی‌نگری یا اغراق در توضیح تراز دریاچه ارومیه

حاجی مرادی با انتقاد از اینکه گاه برخی تراز دریاچه ارومیه را در تاریخ‌ها و بازه‌های متفاوت مقایسه می‌کنند، گفت: اگر کسی بخواهد با منفی‌نگری به وضعیت دریاچه ارومیه نگاه کند تراز شهریور امسال را با اردیبهشت سال قبل مقایسه می‌کند یا اگر کسی بخواهد در بهبود شرایط دریاچه ارومیه اغراق کند تراز اردیبهشت‌ماه امسال را با شهریورماه سال قبل مقایسه می‌کندئبنابراین معیار مقایسه تراز روز به روز است و باید تراز را با بازه مشابه در سال گذشته آمقایسه کرد.

حاجی مرادی با تاکید بر اینکه نگرانی در مورد احیای دریاچه ارومیه سطوح مختلف دارد، اظهار کرد: در سال ۹۲ که عملیات احیای دریاچه ارومیه شروع شد تراز دریاچه ارومیه نسبت به سال ۸۸، ۱۳۰ سانتی‌متر پایین‌تر بود این درحالی بود که طی سال‌های ۸۸ تا ۹۲، متوسط بارش حوضه دریاچه ارومیه ۳۳۰ میلی‌متر بود اما امسال نسبت به سال ۹۲، تراز دریاچه ارومیه تنها ۱۰ سانتی‌متر پایین‌تر است .

وی در پایان گفت: میانگین بارش این چهارساله ۲۷۰ میلی‌متر بوده است. بنابراین این وضعیت باعث می‌شود سطح نگرانی در مورد دریاچه ارومیه کاهش پیدا کند اما با نگاه به آینده نگرانی در مورد دریاچه بیشتر می‌شود چون اگر تمامی برنامه‌های طرح نجات دریاچه ارومیه به طور کامل پیش می‌رفت اکنون در پایان سال آبی ٩٦-١٣٩٥ تراز دریاچه ارومیه ۴۰ سانتی‌متر بیشتر از سال ١٣٩٣ قرار می‌گرفت. در حال حاضر که در پایان سال آبی قرارداریم با تراز مدنظر ٢٠سانتی متر فاصله وجود دارد.